كتاب نفيس و جامع از الفبا تا هنر تأليف استاد غلام رضا راهپيما
از انتشارات كتابخانه موزه و مركز اسناد مجلس شوراي اسلامي به زيور چاپ آراسته شد،

آتش بى دود؛
درچنگ غم تو دل سرودى نكند
پيش تو فغان وناله سودى نكند
ناليم به ناله اى كه اگه نشوى
سوزيم به اتشى كه دودى نكند
(ونكوور ١٣٩٢)
اثر : یدالله کابلی

ما در ره عشق تو اسیران بلاییم
کس نیست چنین عاشق بیچاره که ماییم
بر ما نظری کن که درین شهر غریبیم
بر ما کرمی کن که در این شهر گداییم
زهدی نه که در کنج مناجات نشینیم
وجدی نه که بر گرد خرابات برآییم
نه اهل صلاحیم و نه مستان خرابیم
اینجا نه و آنجا نه چه قومیم و کجاییم
حلاج و شانیم که از دار نترسیم
مجنون صفتانیم که در عشق خداییم
ترسیدن ما چونکه هم از بیم بلا بود
اکنون ز چه ترسیم که در عین بلاییم
ما را به تو سری ست که کس محرم آن نیست
گر سر برود سر تو با کس نگشاییم
ما را نه غم دوزخ و نه حرص بهشت است
بردار ز رخ پرده که مشتاق لقاییم
دریاب دل شمس خدا مفتخر تبریز
رحم آر که ما سوخته داغ خداییم
مولانا
اثر: اکبر خسروی

ای نسیم سحر، آرامگه یار کجاست؟
منزل آن مه عاشق‌کش عیار کجاست؟
شب تار است و ره وادی ایمن در پیش
آتش طور کجا، موعد دیدار کجاست؟
هر که آمد به جهان نقش خرابی دارد
در خرابات بگویید که هشیار کجاست
آن کس است اهل بشارت که اشارت داند
نکته‌ ها هست بسی، مَحرَم اسرار کجاست؟
هر سر موی مرا با تو هزاران کار است
ما کجاییم و ملامت‌گر بی‌کار کجاست!
باز پرسید ز گیسوی شکن در شکنش
کاین دلِ غمزدهْ سرگشتهْ گرفتارِ کجاست؟
عقل دیوانه شد، آن سلسله‌ی مشکین کو؟
دل ز ما گوشه گرفت، ابروی دلدار کجاست؟
ساقی و مطرب و مِی جمله مهیاست، ولی
عیش بی یار مهیا نشود، یار کجاست؟
حافظ! از باد خزان در چمن دهر مرنج
فکر معقول بفرما؛ گل بی خار کجاست؟
حافظ
اثر: رضا زائری

دلتنگم و دیدار تو درمان منست
بی رنگ رخت زمانه زندان منست
بر هیچ دلی مباد و بر هیچ تنی
آنچه از غم هجران تو بر جان منست
مولانا
اثر سطر نویسی: علی اباذری ابهر

• آیا دانش آموز شما خرچنگ قورباغه می نویسد؟
• مشکلات دستخط در دانش آموزان با اختلال نوشتن

حتما شما هم دانش آموزان بدخط را دیده اید. دانش آموزانی که معلم ها از اصطلاحاتی مثل خرچنگ قورباغه نویسی برای توصیف آن ها استفاده می کنند. در مقاله قبلی گفتیم که که نوشتن نیازمند مهارت در سه حوزه اصلی است:
دستخط
هجی کردن
انشا

افرادی که دچار اختلال نوشتن هستند اغلب مشکلاتی در دستخط دارند. طوری که نوشتار آن ها بسیار ضعیف و ناخواناست. به عنوان مثال ناخوانا نوشتن شکل حروف. گاهی اوقات مشکلات دستخط تحت عنوان "نارسانویسی" شناخته می شوند.
نارسانویسی یعنی اختلال در نوشتار که در مهارت مکانیکی نوشتن خود را نشان می دهد. این اختلال به شکل عملکرد نوشتاری ضعیف در کودکانی که دارای هوش متوسط و ....

کسى که کلمات را با فاصله و باز مى نویسد خیلى راحت با دیگران رابطه برقرار کرده و خیلى ساده و بى تکلف و مستقیماً به دیگران نزدیک مى شود.

کسانى که خطى نامرتب دارند

احتمالاً در زندگى بسیار فعال هستندو به همین دلیل برایشان مشکل است که بتوانند ثابت و بى تحرک بمانند و برخى از کارهایشان حساب شده و سنجیده نیست. به همین دلیل گاهى اوقات براى دوستان و افراد خانواده غیرقابل پیش بینى هستند. آزادى شخصیتى براى آن ها خیلى مهم است و اهمیت زیادى به استقلال خود مى دهند و ممکن است گاهى خیلى احساساتى رفتار کنند

کسانى دست خط مرتب و خوانایى داشته باشند

مى توان این طور برداشت کرد که آن ها خودشان را بسیار کنترل مى کنند و دوست ندارند به راحتى شخصیت خود را لو بدهند. حتى گاهى اوقات برایشان مشکل است که احساساتشان را بروز دهند و آن را سرکوب مى کنند.

کسى که خیلى پررنگ مى نویسد و قلم را زیاد فشار مى دهد

احتمالاً علاقه زیادى به مخالفت کردن با دیگران دارد؛ چرا که احساس قدرت و اعتماد به نفس زیادى مى کند و دوست دارد روى دیگران اعمال نفوذ کند و به همین خاطر شخصیت افراد را درست درک نمى کند.

کسانى که خیلى کمرنگ مى نویسند

احتمال این که فردى حساس و دلسوز باشند بسیار زیاداست و موقعیت دیگران را حتى بیشتر از خودشان درک مى کنند و این امکان نیز .....

درویش عبدالمجید طالقانی(۱۱۵۰ه‍.ق طالقان - ۱۱۸۵ه‍.ق اصفهان) خوشنویس، شاعر و عارف شهیر ایرانی است. عبدالمجید در جوانی به قزوین رفت و پس از یادگیری اصول اولیه خوشنویسی به اصفهان مهاجرت نمود. او متخلص به «مجید» بود و بزرگترین خوشنویس خط شکسته‌نستعلیق در تاریخ خوشنویسی ایران به شمار می‌رود. وی در خط شکسته مانند میرعماد در نستعلیق استاد بوده‌است و این خط را به پایه‌ای رسانید که تاکنون کسی بدان نتوانسته‌است برسد.

زندگی
وی در حدود سال ۱۱۵۰ هجری قمری در روستای مهران از توابع طالقان قزوین  دیده به جهان گشود. در جوانی به قزوین آمد و پس از فراگرفتن اصول اولیه خوشنویسی در این شهر ، به اصفهان رفت  و به کسوت فقر مشرف گردید و در آن حال به مشق خط روی آورد. در آغاز از روی خط میرعماد به‌تمرین و تعلم پرداخت و در این تجربه به‌کمال رسید. امّا چون دید نام نامی و آوازه بزرگ استاد، جهانگیر است و او که خود عشق به جاودانگی...

برای رسیدن به خط زیبا باید از چهار خوان گذشت:

الف) اصول ب) نسبت ج) کرسی د) ترکیب
خوان اول: اصول
1- سواد : در لغت به معنای سیاهی است و در خوشنویسی اثر قلم و مرکب بر صفحه است.
2- بیاض: در لغت به معنای سفیدی است . و در خوشنویسی به مکان هایی گفته می شود که مرکب در آن اثر ندارد .
3- صعود حقیقی: صعود به معنای راست و بالارفتن است.
4- نزول حقیقی: به معنای پایین آمدن است .
5- سطح: در خوشنویسی هر گاه سه نقطه منتخب از حرف یا کلمه ای بر خط راستی بگذرد به آن سطح گفته می شود
6- دور: دور بر خلاف سطح است – هر گاه سه نقطه برروی حرف یا کلمه ای نتواند یک امتداد راست را ...

 

 در خصوص تراش قلم تجربه های بسیاری وجود دارد و هر هنرمندی برای تراش قلم روایت ها و تجربیات مختلف را بیان میکند لیکن تجربه شخصی بنده و شنیده های بنده به شرح ذیل می باشد. پس از انتخاب قلم مناسب جهت تراش مراحل زیر را رعایت فرمائید.۱- قلم را حتماً از سمت نازک آن بتراشید. به فرموده جناب آقای توکلی (پدرقلم ایران) : قلم پس از اینکه رشد اولیه خود را در زیر زمین انجام داد و به اصلاح شکل اصلی آن صورت گرفت و بند بند آن مشخص گردید ظرف مدت کوتاهی سر از زمین بیرون آورده و به صورت عمودی تاارتفاع تقریباً ۹ متر میروید که در این وضعیت قلم از نوک بوته به بالا رشد میابد. لیکن این بند بند قلم هرچه به سوی بالا میرود بر اساس طبیعت خود نازک تر و ظریفتر میگردد . هر بند قلم از سمت ضخیم خود ضعیف و از سمت نازک خود محکم تر و قوی تر می باشد و علت آن نیز به این خاطر است که بافت قلم برای ایجاد بند جدید فشرده و فشرده میگردد تا اینکه بند جدید بوجود می آید و دقیقاً بعد از ایجاد بند جدید از تراکم بافت کاسته شده و قلم نرم تر میگردد. به همین علت در تراش قلم سعی میشود تا نوک قلم را در قسمت نازک و در نزدیکی بند ایجاد کنند تا نوک قلم قوی و با دوام باشد.

۲- نوک قلم را در قسمت پررنگ قلم انتخاب نمائید.قلمهایی که موجود می باشند با توجه به قرار گیری آنها نسبت به طلوع و غروب آفتاب و رسیدن نور کافی جهت رشد آنها متفاوت می باشد که از رنگ قلم مشخص است . قلم پس از رشد کامل خود لاک خاصی را ترشح مینماید تا بنوعی از سوختن در مقابل آفتاب جلوگیری نماید که اگر دقت کرده باشید متوجه یک لایه چربی روی برخی از قلمها میشوید که اگر با قلمتراش آنرا به آرامی بتراشید پودری سفید رنگ حاصل میشود که این همان لایه محافظ پوسته قلم میباشد . لیکن قلمهایی که از براقیت و شفافیت خوبی برخوردار می باشند نشان از رسیده بودن بافت بیرونی آن میباشد اما اغلب قلمها پیش از رسیدن کامل چیده و وارد بازار میشوند لذا از کیفیت مطلوبی بر خوردار نمیگردند و آنهایی هم که مطلوب هستند از یک سمت خود به رنگ مطلوب و رسیدگی کامل میرسند به همین علت قلمهایی که در واقع ۲ رنگ هستند را پس از انتخاب میبایست بنحوی تراشید تا نوک قلم در قسمت تیره قلم که به اصطلاح رسیده است قرار گیرد.

۳- در هنگام تراش قلم ، تراشه های قلم نباید پرتاب شوند .

با توجه به توضیحات بالا متوجه میشویم که بسیاری از قلمهای موجود در بازار از کیفیت مناسبی برخوردار نبوده و می بایست وقت بسیاری را برای بدست آوردن قلم مناسب صرف نمود به همین علت قلمهایی که گاهاً خریداری میگردد در هنگام تراش متوجه میشوید که تراشه های قلم پرتاب میگردند که این نشان از بافت خشک و شکننده قلم دارد و با دقت بیشتر در خواهید یافت که این نوع قلمها در ...

  از آن هنگام که انسان نخستین خطوط را برروی دیواره های سنگی غارها ترسیم کرد، تا آن زمان که مصریان بر روی پاپیروس نوشتن را آغازیدند، همواره آنچه هدف قرار میگرفت اطلاع رسانی بود.

برای رنگ نمودن کاغذ خوشنویسی به سه عامل نیاز داریم که در ادامه هر کدام به حد نیاز توضیح داده می شود .این عوامل عبارتند از:
1-ظرف رنگ (سینی رنگ آمیزی)
2-کاغذ مخصوص خوشنویسی
3-رنگ

1-ظرف مخصوص رنگ آمیزی کاغذ:
این ظرف یا به عبارت بهتر سینی رنگ آمیزی بهتر است از فلز باشد .ابعاد آن هم می تواند متفاوت باشد .معمولا کاغذهای خوشنویسی در اندازه های 70*100 و 50*35 به فروش میرسند بنابر این ابعاد سینی که برای ساخت سفارش میدهید باید در یکی از اندازه های 80*110 یا 60*45 باشد .کارگاه های ساخت کانال کولر و فلزی که از آن برای ساخت این کانال ها استفاده میکنند گزینه اول برای تهیه سینی رنگ آمیزی است.
سینی رنگ آمیزی باید از هر طرف لبه هایی به ارتفاع 5 الی 6 سانتیمتر داشته باشد تا هنگام رنگ آمیزی رنگ بیرون نریزد همچنین...